هدف نهایی از تشکیل حکومت در اندیشه امام خمینی قدس سره
از نگاه امام قدس سره -که نگاهی عالمانه و برخواسته از متون دینی است- استقلال و آزادی و عدالت اجتماعی و رفاه، همه از امور لازم و ضروری برای امت و حکومت اسلامی است؛ اما اینها فقط ابزار و مقدمه برای رسیدن مردم به معنویات و اخلاق اسلامی هستند، تا با فراهم شدن شرایط، افراد جامعه بتوانند به تهذیب نفس بپردازند و از این راه به سعادت دنیا و آخرت دست یابند.
از این رو حضرت امام قدس سره در جلسات و ملاقاتهای مختلف با مسؤولان و آحاد مردم و همچنین در بیشتر نوشته هایشان بر مسأله تهذیب نفس و توجه به معنویات و حق تعالی تأکید میکردند. ایشان می فرمایند:
اسلام براى تأمین علف نیامده است! اسلام براى تأمین معنویات آمده است. همهاش فریاد از مادیات نباشد [که این کار] بر خلاف مسلک اسلام است. معنویات اگر تحقق پیدا کرد، مادیات تأمین مى شود و به دنبالش هست. اسلام مادیات را به تبع معنویات قبول دارد؛ مادیات را مستقلاً قبول ندارد. اساس، معنویات است. یک کشور با معنویاتش کشور است.1
ایشان در دیدار برخی از ائمه جمعه میفرمایند:
بنابراین آن چیزى که در رأس همه امور است، براى همه ماها، اول تهذیب نفس است و در خلال آن تهذیب مردم است. اگر انسان خودش مهذب نباشد، نمى تواند دیگران را تهذیب کند. حرف، اثر ندارد... تمام آن مسائلى که در اسلام[است] حتى مسائل سیاسى اش، مسائل تهذیبى است، براى درست کردن آدم است. ما نباید همه مسائل را حالا دنبال مسائل سیاسى قرار بدهیم. باید همه مسائل را دنبال مسائل اسلامى و خصوصاً، این وجهه تهذیب مردم[ قرار دهیم]. شما ملاحظه مى فرمایید که لحن قرآن در این باب از همه ابواب دیگر، زیادتر و بیشتر تأکید در آن دارد؛ چندین آیه قسم هست و بعدش«قَدْ أَفْلَحَ مَنْ زَکَّاها * وَ قَدْ خابَ مَنْ دَسَّاها»2 این به ما مى فهماند که اساس مسائلى که همه چیز به آن درست مى شود، آن تهذیب است و اساس همه مسائلى که انحرافى است، این عدم تهذیب است؛ بنا براین باید ما سرلوحه همه امورمان را این قرار بدهیم.3
ایشان این هدف مقدس را فقط برای جامعه اسلامی ایران مطرح نمیکنند؛ بلکه از نظر ایشان، هدف نهایی تمام انقلابهای اسلامی باید پرداختن به معنویات باشد.تمام مسائلى که هست، [این است که] ما مى خواهیم دست ظالمها را کوتاه کنیم -انشاءالله- و مىخواهیم که قدرتها را سرکوب کنیم و پایشان را از این بلاد مسلمین کوتاه کنیم؛ انشاءالله. همه اینها مقدّمه این است که یک آرامشى در این بلاد پیدا بشود و دنبال این آرامش، یک سیر روحى پیدا بشود، یک هدایت به سوى خدا پیدا بشود.
آن چیزى که اساس است سیر الى الله است، توجه به خداست. همه عبادات براى اوست. همه زحمات انبیا از آدم تا خاتم براى این معنا هست که سیر الى الله باشد. شکستن بت نفس که بالاترین بتهاست دنبال او شکستن بتهاى دیگر.4
چنانکه سیره شخصی امام راحل قدس سره اینگونه بود که حتی در دوران مبارزات و بعد از انقلاب، در زمان رهبری و اداره جنگ، بیشترین اهمیت و اهتمام را به نماز اول وقت و تلاوت قرآن و سحرخیزی و توسل به اهلبیت علیهم السلام داشتند و همین روحیه را به جبهه های جنگ و جوانان جامعه تزریق کردند، تا جایی که به برکت همین معنویت برخاسته از سجاده و نفس قدسی امام، صحنه های ماندگاری را در جبهه ها و مبارزات آفریدند.
مقام معظم رهبری مدظله العالی در این باره میفرمایند:
چنانچه مقررات الهی مستقر شد نظم متکی به اسلام به وجود آمد و عدالت اجتماعی تحقق پیدا کرد، هنوز یک هدف متوسط، یا در واقع یکی از مراحل راه، طی شده است. مرحلة بعد، آن است که مردمی که در این نظام، به آسودگی، بیدغدغه و با برخورداری از عدل زندگی میکنند، برای تخلق به اخلاق حسنه، فرصت و شوق پیدا کنند. این، آن چیزی است که من خواستم روی آن تکیه بکنم و میخواهم این نکته را عرض بکنم که بعد از تشکیل حکومت، این هدف است؛ بلکه بعد از تشکیل نظام عادلانه و استقرار عدالت اجتماعی و حکومت واقعاً اسلامی، هدف این است. این، هدف بعدی است.
انسانها باید به اخلاق تخلق پیدا کنند که البته تخلق به اخلاق حسنه هم موجب تعالی و تکامل معنوی و روحی و معرفت برتر است و آن از مراحل انسان کامل است.5
پی نوشتها:
1. صحیفه امام، ص 533.
2.سوره شمس:10و9.
3. صحیفه امام، ج15، ص 506.
4. همان، ج19، ص 51.
5. ر.ک: اخلاق و معنویت در آیینه نگاه مقام معظم رهبری، تهران، مؤسسه فرهنگی قدر ولایت، سوم، 1390ش، فصل دوم.
برچسب ها : جمهوری اسلامی ایران , امام خمینی (ره) ,
